Στα παρακάτω link μπορείτε να δείτε αποσπάσματα όλων των ομιλιών .
https://www.youtube.com/watch?v=-32lNrDi4g0
https://www.youtube.com/watch?v=_PbHj473WbE
https://www.youtube.com/watch?v=5CAjFMjXyu0
https://www.youtube.com/watch?v=r77wEQu5IBw
Facebook link για φωτογραφίες:
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.389872917804748.1073741829.363830823742291&
https://www.youtube.com/watch?v=-32lNrDi4g0
https://www.youtube.com/watch?v=_PbHj473WbE
https://www.youtube.com/watch?v=5CAjFMjXyu0
https://www.youtube.com/watch?v=r77wEQu5IBw
Facebook link για φωτογραφίες:
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.389872917804748.1073741829.363830823742291&
Αειφόρος Πάρος και Τουρισμός – Sustainable Development and Tourism
Εισαγωγική ομιλία ‘’Το πλαίσιο της ανάλυσης της σημερινής πραγματικότητας και της αναπτυξιακής προοπτικής της Πάρου’’, Χάρης Μαρτίνος, Σύμβουλος τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης
-Γιατί μας απασχολεί το μοντέλο του τουρισμού και της ανάπτυξης της Πάρου;
Το σημείο εκκίνησης της ημερίδας είναι η διάχυτη ανησυχία ότι το μοντέλο του τουρισμού της Πάρου και γενικότερα της ανάπτυξής της θα μπορούσε να αποδειχθεί «αυτοκαταστροφικό». Το σκεπτικό είναι ότι το υπάρχον μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης προκαλεί ισχυρές πιέσεις και προβλήματα στο περιβάλλον και εφόσον δεν επανεξεταστεί και επανασχεδιαστεί στην βάση ενός αειφόρου μοντέλου που θα μειώσει τις αρνητικές φυσικές, οικολογικές, αισθητικές και κοινωνικές επιπτώσεις, κινδυνεύει το νησί να χάσει την φυσιογνωμία του και να καταστραφεί ο φυσικός πλούτος του. Με λίγα λόγια εάν δεν πάρουμε σωστές αποφάσεις και κάνουμε κάποιες δράσεις άμεσα κινδυνεύει «ο τουρισμός να καταστρέψει τον τουρισμό».
Τι εννοούμε με «αειφόρο τουρισμό» (“sustainable tourism”)?
Ένας διεθνής ορισμός είναι "Tourism that takes full account of its current and future economic, social and environmental impacts, addressing the needs of visitors, the industry, the environment and host communities".
Αλλά φυσικά προσαρμόζεται σε συγκεκριμένο πλαίσιο χωρίς να αλλάζουν τα βασικά χαρακτηριστικά. Στη Φιλανδία, στο πλαίσιο Communities as a part of sustainable rural tourism διατύπωσαν ως sustainable tourism:
- attempts to make as low an impact on the environment and local culture as possible, while helping to generate future employment for local people;
- aims to ensure that development brings a positive experience for local people, tourism enterprises and the tourists themselves.
Είναι μια εικόνα που ταιριάζει απόλυτα στα unspoilt νησιά και άλλες περιοχές.
Σήμερα όμως η Πάρος όμως κάθε άλλο παρά ξεκινάει από το μηδέν. Τις τελευταίες δεκαετίες έχει γνωρίσει γρήγορους ρυθμού ανάπτυξης που έχουν επιφέρει τεράστιες αλλαγές τόσο στα περιβαλλοντικά όσο και στα κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά του νησιού.
Η ανάπτυξη της Πάρου έχει βασιστεί στον τουρισμό αλλά, κυρίως μετά το 2000, έγινε και τόπος εξοχικής κατοικίας και έχει γνωρίσει μία τεράστια οικοδομική δραστηριότητα, καθιστώντας κύριο μοχλό ανάπτυξης τον κατασκευαστικό τομέα.
Ο μόνιμος πληθυσμός αυξάνεται από το 1971 που ήταν 7.300 φθάνοντας τις 14.000 το 2011 (ή 17.000 με τη συνεκτίμηση των μη δηλωθέντων μόνιμων μεταναστών). Ο καλοκαιρινός πληθυσμός υπολογίζεται ότι είναι ανάμεσα στις 75.000 και 100.000 με παραθεριστές/ημιμόνιμους κατοίκους και τουρίστες να ξεπερνούν συντριπτικά το μόνιμο πληθυσμό.
Η τεράστια αύξηση του πληθυσμού το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου και οι πιέσεις που φέρνει κάθε χρόνο, καθώς και μεγάλη αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος από την οικοδομική δραστηριότητα δημιούργησαν σοβαρό προβληματισμό για το μέλλον της ανάπτυξης του νησιού και έφεραν το θέμα της αειφορικής προοπτικής του νησιού στο προσκήνιο, όσον αυτή αφορά γενικά την ανάπτυξή της Πάρου και πιο συγκεκριμένα του τουρισμού.
Αυτό πέρασε σε δεύτερη μοίρα με την οικονομική κρίση της χώρας. Η «τρέλα του καλοκαιριού» (6 εβδομάδες) ξαναγύρισε πέρυσι και η υπερδόμηση είναι πάντοτε παρούσα και οι απαιτούμενες υποδομές εξακολουθούν να «δημιουργούν προβλήματα στους φυσικούς πόρους αγγίζοντας πολλές φορές τα όρια της επάρκειας τους». Η φέρουσα ικανότητα των νησιών όπως η Πάρος και η περαιτέρω ανάπτυξή τους παραμένει να είναι ένα άλυτο θέμα.
2. Πόσο κοντά στην αειφορία είναι η Πάρος και ποιές είναι οι προοπτικές;
Μια γενική ερμηνεία της αειφόρου ανάπτυξης είναι ότι καλύπτει τις ανάγκες του σήμερα χωρίς να υποθηκεύει ή να υποσκάπτει το μέλλον των επόμενων γενεών και αντιμετωπίζει πολύπλευρα την περιβαλλοντική, την κοινωνική και την οικονομική βιωσιμότητα. Αλλά για να μπορέσουμε να εξετάσουμε πού βρίσκεται η Πάρος στο θέμα της αειφορίας πρέπει να έχουμε μία θεώρηση που είναι πιο συγκεκριμένη και προσαρμοσμένη στην πραγματικότητα των νησιών μας.
Το δίκτυο ΔΑΦΝΗ, στο οποίο συμμετέχει και η Πάρος, προωθεί την αειφόρο ανάπτυξη στα νησιά του Αιγαίου. Σύμφωνα με το καταστατικό του η αειφόρος ανάπτυξη συνδέεται άμεσα με:
α) την ισόρροπη ανάπτυξη των νησιών
β) την προώθηση των ήπιων πηγών ενέργειας
γ) τη χωρική οργάνωση και τον έλεγχο της δόμησης
δ) τη διατήρηση της φύσης και των μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων
ε) τη στήριξη του ποιοτικού τουρισμού και των μορφών εναλλακτικού τουρισμού
στ) τον προγραμματισμό βασικών έργων υποδομής στο νησιωτικό χώρο όπου η περιβαλλοντική συνιστώσα θα είναι ουσιαστική
ζ) την προώθηση των νέων τεχνολογιών, της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας
η) την ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών
θ) την ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεγγύης
ι) την συμμετοχή σε διεθνείς οργανισμούς και σχήματα.
Η ημερίδα δεν μπορεί καλύψει όλο το φάσμα αλλά με μερικά στοιχεία μπορούμε να δώσουμε ένα πρώτο δείγμα και στη συνέχεια οι ομιλητές της 1ης ενότητας θα εξετάσουν σε μεγαλύτερο βάθος μερικές από αυτές τις διαστάσεις της σημερινής πραγματικότητας της Πάρου.
Το φυσικό περιβάλλον: Η Πάρος έχει χαρακτηριστεί σαν «τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους που χρήζει κρατικής προστασίας». Η ποικίλη ακτογραμμή της Πάρου είναι γνωστή για τις συναρπαστικές παραλίες και αμμουδιές και βρίσκεται υπό πίεση από τον ανθρώπινο παράγοντα και από φυσικά φαινόμενα όπως η διάβρωση των ακτών. Υπάρχουν ακόμα άφθονοι υγροβιότοποι και μαγευτικά γεωργικά τοπία που δεν βρίσκουν αναγνώριση και καταστρέφονται. Καμία παρθένα πλαγιά ή βουνοκορφή δεν έχει απομείνει όπως βλέπει ο επισκέπτης το νησί από τη θάλασσα, παρά τις προσπάθειες που ξεκίνησαν το 1993 με το ΠΔ 732 και πιο πρόσφατα (2012) με το ΓΠΣ.
Το νερό: Σε όλη αυτή την περίοδο ανάπτυξης η ζήτηση και η κατανάλωση αυξάνονται και η παροχή εξαρτάται ακόμα στο 99% από 35 γεωτρήσεις και μόλις αρκεί την περίοδο αιχμής. «Συνολικά παρατηρείται ότι ο μέσος όρος των υδάτινων εισροών-εκροών συνεχώς φθίνει, η στάθμη του υδροφόρου επίσης μειώνεται και η ποιότητα των γλυκών νερών χειροτερεύει». Μία νέα μονάδα αφαλάτωσης θεωρείται από καιρό «η άμεση λύση» (αλλά εκκρεμεί από το 2007) και θεωρητικά μπορεί να καλύψει μέχρι 13% των αναγκών αλλά είναι ενεργοβόρα και κάθε άλλο παρά θα συμβάλει στην αειφορία.
Τα απορρίμματα: Παρ’ όλες τις αδυναμίες της, η ανακύκλωση λειτουργεί και από περίπου 300 tn το 2003 έχει ανέβει στους 1.044 tn το 2010 και στους 1.771 tn το 2013, φτάνοντας έτσι περίπου στο 16% των στερεών απορριμμάτων του νησιού. Ανακυκλώνονται επίσης ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, μεταχειρισμένα ελαστικά, χρησιμοποιημένα μαγειρικά έλαια, απόβλητα λιπαντικά έλαια, κλπ.
Συγκοινωνίες / κυκλοφοριακό: Η διασπορά χρήσεων γης και δραστηριοτήτων σε όλο το νησί έχει οδηγήσει σε υπερεξάρτηση στο αυτοκίνητο και ανεπάρκεια στις δημόσιες συγκοινωνίες. Ο αριθμός των οχημάτων δεκαπλασιάζεται τον Αύγουστο δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα κυκλοφορίας και στάθμευσης. Δεν χρησιμοποιούνται φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες (το πιλοτικό υβριδικό / με αέριο λεωφορείο στην Παροικιά έχει αποσυρθεί).
Γεωργία και αλιεία: Η πτωτική τάση στον πρωτογενή τομέα επί δεκαετίες αντικατοπτρίζει αντίστροφα την άνοδο του τουρισμού σημαντικές προσπάθειες για να συνδεθεί με τον τουρισμό, π.χ. μέσα από tov αγροτοτουρισμό και την ανάδειξη τοπικών προϊόντων. Έχουμε επίσης μία δραματική μείωση των αλιευτικών αποθεμάτων γύρο από το νησί και κίνδυνο εξαφανισμού της παράκτιας αλιείας.
Ο ποιοτικός τουρισμός: Εδώ και μία δεκαετία έχει διαπιστωθεί ότι η 1η περίοδος ευκαιριακού τουρισμού τελείωσε και σταδιακά μια γενική ομοφωνία έχει προκύψει ότι η Πάρος δεν προσβλέπει σε ένα μαζικό τουρισμό αλλά σε ένα πιο ποιοτικό τουρισμό. Αυτό όμως δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί όπως και «η άμβλυνση της εποχικότητας δεν έχει επιτευχθεί».
Σε σημαντικά θέματα που είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την αειφορία υπάρχουν σοβαρές αντιφάσεις:
Σχετικά με το νέο αεροδρόμιο είναι πολλοί που περιμένουν ότι θα φέρει μεγάλα αεροπλάνα charters και θα αυξηθούν κι άλλο οι αφίξεις, σε αντίφαση με τις δηλώσεις ότι η Πάρος δεν θέλει να ακολουθήσει ένα μοντέλο μαζικού τουρισμού. Μια τέτοια αντίφαση υπάρχει και για τα κρουαζιερόπλοια.
Σχετικά με την ενέργεια το παλιό και καθόλου φιλικό στο περιβάλλον εργοστάσιο της ΔΕΗ παράγει 60 ΜW για 6 νησιά, αλλά το νέο ιδιωτικό έργο που έχει εγκριθεί θα παράγει 400 ΜW και θα τροφοδοτεί με κατ’ ευθείαν σύνδεση την ηπειρωτική χώρα. Η κύρια σχέση του με την Πάρο θα είναι η βιομηχανική κλίμακα με ανεμογεννήτριες ύψους 100 μ που θα δεσπόζουν σε 8 βουνοκορφές του νησιού, μια απειλή στον Κυκλαδικό χαρακτήρα και τουρισμό του νησιού.
Σχετικά με την υγεία το δημόσιο Κέντρο Υγείας υπολειτουργεί και οι κάτοικοι διαμαρτύρονται, αλλά υπάρχουν καλά στελεχωμένα ιδιωτικά κέντρα και 55 γιατροί στην Πάρο!
3. Υπάρχει όραμα αειφόρου ανάπτυξης; Είναι εφικτό;
Γενικά η Πάρος είναι ένα από τα νησιά που παράλληλα με τον τουρισμό διαθέτουν και άλλες παραγωγικές δραστηριότητες κι εκμεταλλεύσιμους πόρους και μεγάλη εισροή εισοδήματος από τους ημιμόνιμους κατοίκους και ιδιοκτήτες και χρήστες εξοχικής κατοικίας.
Ένα μακροχρόνιο όραμα ανάπτυξης πρέπει να προσφέρει μία ολοκληρωμένη θεώρηση που να καλύπτει όσο είναι δυνατό όλους τους τομείς και κύριες συνιστώσες της αναπτυξιακής διαδικασίας, οι οποίες και είναι απόλυτα αλληλεξαρτημένες.
Το 2012 οι ΦτΠ παρουσίασαν το περίγραμμα ενός στρατηγικού σχεδίου, το «Πάρος 2020» βασισμένου σε ένα όραμα που σέβεται τη νησιωτικότητα και τον ιδιαίτερο κυκλαδικό χαρακτήρα του νησιού. Ένα όραμα ενάρετου κύκλου (virtuous circle) με έμφαση στη προστασία του περιβάλλοντος και του χαρακτήρα του νησιού και στις μικρές παρεμβάσεις και διαχειριστικές λύσεις, σαν προϋπόθεση για την ώθηση του ποιοτικού τουρισμού και την επιμήκυνση της περιόδου (αποφεύγοντας την ποσοτική αύξηση τον Αύγουστο) και την αύξηση του ημιμόνιμου πληθυσμού όλο το χρόνο (μέσα στο σημερινό stock κατοικιών), με επακόλουθη αύξηση εισοδημάτων και βελτίωση υπηρεσιών και ούτω καθεξής …
Υπάρχουν οι δυνατότητες;
Η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου: Σχεδόν οι μισοί από τους επισκέπτες του καλοκαιριού (και ένα μεγαλύτερο ποσοστό σε ορισμένες κατηγορίες επισκεπτών) είναι διατεθημένοι να επισκεφθούν την Πάρο και την άνοιξη ή το φθινόπωρο για την τοπική ατμόσφαιρα και τη φιλοξενία, τους περιπάτους/ χλωρίδα/ πανίδα της Πάρου, το τοπικό φαγητό και κρασί, τη μουσική/ εκθέσεις/ εκδηλώσεις, τα βυζαντινά μνημεία/ εκκλησίες, αρχαιολογικούς χώρους, κλπ.
Το πολιτιστικό τοπίο είναι πλούσιο but underappreciated όπως η αρχαιολογική κληρονομιά (λατομεία, νεκροταφείο, μουσείο, Δεσποτικό, κλπ.) καθώς και τα 220 κηρυγμένα βυζαντινά μνημεία μεταξύ τους και πάνω από 20 μονές που δεν είναι συστηματικά επισκέψιμες. Η πασίγνωστη Εκατονταπυλιανή είναι η εξαίρεση. Και υπάρχει χάσμα ανάμεσα στις ανάγκες/προσδοκίες των τουριστών και the lively cultural scene (εκθέσεις, συναυλίες, κλπ) και παραδοσιακή richness (τοπική κουζίνα, χορός, handicrafts) που κυρίως απευθύνεται στους Παριανούς και Έλληνες επισκέπτες.
Η προστασία του περιβάλλοντος: Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Πάρου (ΓΠΣ) έχει κάνει το πρώτο μεγάλο βήμα να θεσμοθετήσει 10 κατηγορίες από Περιοχές Ειδικής Προστασίας (ΠΕΠ) π.χ. Ζώνες Δικτύου NATURA 2000, Παράκτιοι Υδροβιότοποι, Καταφύγια Άγριας Ζωής, Αρχαιολογικοί Χώροι που χρειάζονται τη συστηματική προστασία από τις αρχές και όλους τους πολίτες και μπορούν να συμβάλουν σ’ ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης.
Έχουν ξεκινήσει σχετικές πρωτοβουλίες;
Μικρά και μεγάλα παραδείγματα, βασισμένα σε συνεργασία και μεγάλο βαθμό εθελοντικής δουλειάς προσφέρουν ευκαιρίες για “learning by doing” που θα παρουσιαστούν στην 3η ενότητα της ημερίδας
- Πάρκο Πάρου
- Διαδρομές στη Μάρπησα
- Παριανή οινογαστρονομία
- Περιβαλλοντικό Παρατηρητήριο Πάρου
4. Συμπεράσματα / Πώς να προχωρήσουμε;
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι οι αναπτυξιακές τάσεις του νησιού σαφώς δεν οδηγούν σε αειφορία. Αλλά υπάρχουν και ψήγματα αισιοδοξίας μέσα από τις σημαντικές δυνατότητες που εξακολουθούν να υπάρχουν και από τις πρωτοβουλίες των τελευταίων ετών. Και μια ελπίδα ότι μια ολοκληρωμένη και γενικά αποδεκτή θεώρηση της αειφόρου προοπτικής του νησιού έχει έρθει πιο κοντά.
Η Πάρος όπως και κάθε τόπος χρειάζεται τη δική του στρατηγική προσαρμοσμένη στις τοπικές συνθήκες και προσδοκίες, για το πώς θα προχωρήσει προς μία αειφόρο ανάπτυξη. Ειδικότερα για τον τουρισμό που είναι ήδη ανεπτυγμένος χρειάζεται μια θεώρηση του ρόλου και προσανατολισμού του που θα έχει πρακτική και κατανοητή έκφραση, σαν το παράδειγμα της Σκωτίας:
What does sustainable tourism mean in practice?
- Greener transport - transport is central to tourism, but it also puts pressure on our natural resources and makes a contribution to our global environmental impact. Measures like encouraging visitors to use public transport, and innovations in cleaner forms of transport will help in this area.
- Seasonal and geographical pressures - a more even spread of visitors reduces pressure on natural and built environments and on communities, and maximises the economic benefits. VisitScotland tailors its marketing campaign to encourage a spread of visitors throughout the year and around the country, e.g. Surprise Yourself.
- Understanding the impacts - we need to work with partners to measure the environmental and social impacts of tourism so we can ensure that tourism development brings a positive experience for local people, tourism companies and the tourists themselves.
- Greener accommodation - a sustainable tourism industry will be one in which all accommodation providers minimise their waste, energy and water use. The Green Tourism Business Scheme encourages businesses to reduce their environmental impact. With over 800 Scottish members the scheme is one of the largest of its kind in Europe.
Τα ερωτήματα στα οποία πρέπει να προσπαθήσουμε να βρούμε απαντήσεις μέσα από αυτήν την ημερίδα και μετά είναι:
- Ποιά είναι η σημερiνή κατάσταση στους κυριότερους τομείς της ανάπτυξης του νησιού, τα προβλήματα και οι δυνατότητες;
- Τι μας διδάσκουν οι βέλτιστες πρακτικές που έχουν ακολουθηθεί σε άλλα μέρη τις Ελλάδας και του εξωτερικού;
- Τι μπορούμε/πρέπει να κάνουμε:
συλλογικά όπως μέσω του Δήμου και άλλων φορέων (βασικές υπηρεσίες και δημόσιες υποδομές) ή μέσα από συνεργασία φορέων και επιχειρήσεων (π.χ. joint marketing)
σαν επιχειρήσεις (π.χ. green hotels) και σαν πολίτες (σεβασμός του περιβάλλοντος, ανακύκλωση, κλπ).
Και μπορούμε να κάνουμε πολλά …
Η αρχαιολογική και ιστορική κληρονομιά της Πάρου, της Αντιπάρου και του Δεσποτικού ως μέσο για την ποιοτική τουριστική ανάπτυξη των νησιών, Γιάννος Κουράγιος / Αρχαιολόγος υπεύθυνος της συστηματικής ανασκαφής στη θέση Μάντρα Δεσποτικού
Η Πάρος χαίρει αιώνες ιστορίας και παράδοσης και έχει ένα από τα πλουσιότερα και ποικίλα πολιτιστικά τοπία των Κυκλάδων. Ωστόσο το πολιτισμικό τοπίο της έχει δεχθεί- και συνεχώς δέχεται- σοβαρές επεμβάσεις που συχνά το αλλοιώνουν και ενώ το νησί αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό εξαιτίας της φυσικής ομορφιάς του, είναι λιγότερο γνωστό στους επισκέπτες για την χιλιάδων χρόνων πλούσια ιστορία της και τα ιστορικά και αρχαιολογικά μνημεία. Αυτός ο πολιτισμικός πλούτος θα παρουσιαστεί εν συντομία στο πλαίσιο της προσπάθειας που γίνεται εδώ και χρόνια από τον γράφοντα να γνωστοποιηθούν στους ντόπιους και στους επισκέπτες η πολιτιστική κληρονομιά του νησιού και η ανάγκη για την προστασία και ανάδειξή της. Η επίγνωση του πολιτισμού μας και ο σεβασμός προς αυτόν είναι βασικές παράμετροι οποιασδήποτε ανάπτυξης ενός μικρού τόπου και συμβάλλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση της ταυτότητας του τόπου, αλλά και στην ανάπτυξη ενός μοντέλου ποιοτικού τουρισμού.
Καινοτόμος ανάδειξη της Πάρου μέσα από το μοναδικό της περιβάλλον και τον πολιτισμό, Πέτρος Νικολαίδης / Ωκεανογράφος-Βιολόγος, Μηχανικός Ενάλιων Έργων, Υπερβαρικός Φυσιολόγος-Φαρκακολόγος
Αειφορική καινοτόμος ανάπτυξη και προώθηση της Πάρου, εστιάζοντας στα ιδιαίτερα πολιτιστικά και φυσικά χαρακτηριστικά της
Το θαλάσσιο, παράκτιο και χερσαίο περιβάλλον της Πάρου αναδεικνύεται καινοτομικά, μέσα από τα μοναδικά γεωλογικά, βιολογικά, ιστορικά και αρχαιολογικά της στοιχεία.
Οι συναρπαστικές βιωματικές δραστηριότητες που δημιουργήσαμε από το 1988 και εξελίσσουμε συνεχώς, συνδυάζοντας ασυνήθιστες επιστημονικές και πολιτιστικές πληροφορίες με καταδύσεις, snorkeling, και θαλάσσιες εκδρομές, και που προσφέρουμε από το 2000 με τους οργανισμούς Aegean Diving College, Octopus Sea Trips και Aegean Institute έχουν προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η μοναδική αυτή προσέγγιση έγινε αντικείμενο πολλών ντοκιμαντέρ που γυρίστηκαν προωθώντας το νησί μας και τις Κυκλάδες ευρύτερα, αλλά και όλοι οι οδηγοί στην Γαλλική μας αναφέρουν με εγκωμιαστικό τρόπο χωρίς απολύτως καμία προσπάθεια διαφήμισης από μέρους μας.
Ενδεικτικά,
https://docs.google.com/file/d/0B_nx1Z17QXchNTFtZkhyRFdWTnM/edit?usp=sharing (TV5 / France 5, Mer Egee, Vu sur Terre)
http://www.hprt-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=26432&auto (NET Αιγαίο νυν και αεί, Βυθός, Παράλληλοι Κόσμοι)
Φέτος, ανανεώνουμε την ποιοτική αυτή προσπάθεια με την δημιουργία ενός νέου συνεργαζόμενου φορέα, του Aegean Nature & Culture με ανάλογο ιστότοπο και υποδομή, στοχεύοντας στην ευρύτερη Ευρωπαϊκή αγορά, ειδικότερα την Γερμανόφωνη. Επεκτείνουμε προγράμματα και δραστηριότητες με νέα 7ήμερα πακέτα που περιέχουν πολλές επιπλέον ελκυστικές επιλογές όπως ιππασία, θεματικές οδοιπορίες σε άγνωστες περιοχές της Πάρου, ποδηλασία, ιστιοπλοΐα, γνωριμίες με την Παριανή κουζίνα και τους πρωτοπόρους παραγωγούς μας ιδιαίτερων προϊόντων όπως λάδι, κρασί, μέλι, κηπευτικά, κ.α.
Δίνουμε μεγάλη έμφαση στην ανάπτυξη του σχολικού, ακαδημαϊκού και επιστημονικού-ερευνητικού τουρισμού, (ήδη τρέχουμε το ερευνητικό πρόγραμμα Αρχιμήδης) που λειτουργεί όλο τον χρόνο -επιμήκυνση τουριστικής περιόδου- αλλά και στην δημιουργία θαλάσσιων και παράκτιων προστατευομένων περιοχών ώστε να εξασφαλισθεί η αειφορία στο μέλλον.
Τέλος, η συνεχής φυσική παρουσία τουριστών, επισκεπτών, φοιτητών και επιστημόνων στην ύπαιθρο, διασφαλίζει την προστασία περιβάλλοντος και αρχαιοτήτων.
Τοπικός Βιώσιμος Ενεργειακός Σχεδιασμός - Καλές πρακτικές από τα Ευρωπαϊκά Νησιά / Κώστας Κομνηνός, Ενεργειακός Μελετητής - Σύμβουλος, Δίκτυο ΔΑΦΝΗ
Ο ενεργειακός σχεδιασμός παραδοσιακά και σε μεγάλο βαθμό ακόμα και στις μέρες μας αποτελούσε και αποτελεί αντικείμενο κεντρικού σχεδιασμού είτε από το κράτος είτε από εθνικούς φορείς. Παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια η εξέλιξη των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας των οποίων η εγκατάσταση μπορεί να γίνει αποκεντρωμένα, η εξέλιξη των τεχνολογιών έξυπνων δικτύων και μικροδικτύων και παράλληλα η ανάγκη ανάληψης μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης στη πλευρά της ζήτησης ενέργειας έχουν βάλει πλέον ψηλά στην ατζέντα της συζήτησης για την ενεργειακή πολιτική του μέλλοντος τον τοπικό βιώσιμο ενεργειακό σχεδιασμό. Την ίδια στιγμή η ανάδειξη των παραπάνω τεχνολογιών και μέτρων ως κρίσιμα για την επίτευξη των στόχων και πολιτικών που υιοθετούνται σε παγκόσμιο, Ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας καθιστούν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στο τοπικό επίπεδο αναγκαίο και επιτακτικό. Τα νησιά λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους αποτελούν περιοχές στις οποίες ο τοπικός βιώσιμος ενεργειακός σχεδιασμός είναι ακόμα πιο σημαντικός. Το υψηλό κόστος παραγωγής ενέργειας, η εποχιακή διακύμανση του πληθυσμού και η ευαισθησία των οικοσυστημάτων είναι μερικά από αυτά τα χαρακτηριστικά. Παράλληλα στις περισσότερες περιπτώσεις η ανάγκη εγκατάστασης και λειτουργίας όλων των κοινωνικών υποδομών, παραγωγής ηλεκτρισμού, παραγωγής πόσιμου νερού, διαχείρισης απορριμμάτων και λυμάτων πάνω στα νησιά τα καθιστούν μικρογραφίες μιας ολόκληρης χώρας με τα αποτελέσματα και οι εμπειρίες που πετυχαίνουν σε αυτά να μπορούν σε μεγαλύτερη κλίμακα να αναπαραχθούν και σε ευρύτερες γεωγραφικές ενότητες, πόσο μάλλον σε περιοχές με αντίστοιχα χαρακτηριστικά απομόνωσης όπως για παράδειγμα οι ορεινές. Στη συγκεκριμένη παρουσίαση θα δούμε κάποια καλά παραδείγματα πετυχημένου τοπικού βιώσιμου ενεργειακού σχεδιασμού από νησιά της Ευρώπης, θα δούμε που βρίσκονται σε αυτό το τομέα τα Ελληνικά νησιά και θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε τα επόμενα αναγκαία βήματα για νησιά όπως η Πάρος.
Επιχειρήσεις Ενεργειακών Υπηρεσιών (ESCOs) για τη μείωση του ενεργειακού κόστους/ Μηνάς Ιατρίδης, Ενεργειακός Μηχανικός - Προϊστάμενος τμήματος Ανάλυσης Ενεργειακής Πολιτικής - ΚΑΠΕ
Η λειτουργία του μηχανισμού των Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ) μεταξύ των Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ) και τελικών καταναλωτών ενέργειας, μέσω των οποίων προβλέπεται εγγυημένο ποσοστό εξοικονόμησης ενέργειας αποτελεί για την αγορά μια πολλά υποσχόμενη πρακτική. Με τον τρόπο αυτό δίνεται η δυνατότητα εφαρμογής νέων καναλιών και μηχανισμών χρηματοδότησης ώστε η έλλειψη διαθέσιμων κεφαλαίων να μην αποτελεί πλέον τροχοπέδη εφαρμογής παρεμβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης για τον τελικό καταναλωτή.
Ο μηχανισμός αυτός εφαρμόζεται με επιτυχία διεθνώς, ενώ στην ελληνική αγορά σε παρά πολύ μικρή κλίμακα και ιδιαίτερα σε ιδιώτες τελικούς καταναλωτές. Οι τεχνικές, οι διαδικασίες και οι τύποι των συμβάσεων και οι συνθήκες για την εφαρμογή αυτού του μηχανισμού αποτελούν αντικείμενο της παρουσίασης.
Πολιτισμική διαχείριση, τοπική κοινωνία και αειφόρος ανάπτυξη: σημασία και μεθοδολογίες συμμετοχικού σχεδιασμού
Ιωάννης Πούλιος, σύμβουλος διαχείρισης πολιτισμικής κληρονομιάς και αειφόρου ανάπτυξης, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Σε μια εποχή στην οποία ο πολιτισμός καλείται να παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη σε διεθνές επίπεδο αλλά και ειδικότερα στην Ελλάδα της κρίσης, η παρουσίαση προτείνει καινοτόμα μοντέλα διαχείρισης πολιτισμικής κληρονομιάς και αειφόρου ανάπτυξης. Τα μοντέλα αυτά:
. εστιάζουν στις τοπικές κοινωνίες ως τους δημιουργούς και θεματοφύλακες της πολιτισμικής κληρονομιάς
. παρουσιάζουν στρατηγικές και μεθοδολογίες για την ενεργό συμμετοχή τους στην προστασία και διαχείρισή της και
. προωθούν την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών μέσω της αξιοποίησης της πολιτισμικής τους κληρονομιάς, πάντοτε στη βάση της σύνδεσης των κοινωνιών με την κληρονομιά.
Για την παρουσίαση των μοντέλων αυτών, αξιοποιείται η διεθνής εμπειρία, με αναφορές στην ελληνική πραγματικότητα.
Απώτερος σκοπός είναι η μετάβαση από τη «διατήρηση» της πολιτισμικής κληρονομιάς του παρελθόντος σε μια συνεχή «δημιουργία» της κληρονομιάς σε ένα διαρκές παρόν, σε μια προσπάθεια να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο κατανοούμε, προστατεύουμε και, το σημαντικότερο, εξελίσσουμε την κληρονομιά αυτή.
Βιώσιμος Τουρισμός, ένα παράδειγμα από το Bali της Ινδονησίας, Έλενα Συμεωνίδου / Σύμβουλος Βιώσιμης Διαχείρισης και Αναγεννητικής Γεωργίας
Οι τουριστικές υπηρεσίες που προσφέρουμε πρέπει να εκφράζουν τον τρόπο που θέλουμε να ζούμε και τον τόπο που θέλουμε να ζούμε. Για να είναι μία τουριστική επιχείρηση βιώσιμη, αλλά τελικά, και κάθε επιχείρηση, πρέπει να είναι περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά βιώσιμη.
Δείτε πώς αυτό είναι εφικτό, σε μια μικρή ξενοδοχειακή μονάδα στο Μπαλί της Ινδονησίας, όπου η καινοτομία, η προσωπική δουλειά και ο βαθύς σεβασμός προς τη φύση και την τοπική κοινωνία δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μια κερδοφόρα οικογενειακή επιχείρηση και μία ευτυχισμένη οικογένεια.
Οι τουριστικές υπηρεσίες που προσφέρουμε πρέπει να εκφράζουν τον τρόπο που θέλουμε να ζούμε και τον τόπο που θέλουμε να ζούμε. Για να είναι μία τουριστική επιχείρηση βιώσιμη, αλλά τελικά, και κάθε επιχείρηση, πρέπει να είναι περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά βιώσιμη.
Δείτε πώς αυτό είναι εφικτό, σε μια μικρή ξενοδοχειακή μονάδα στο Μπαλί της Ινδονησίας, όπου η καινοτομία, η προσωπική δουλειά και ο βαθύς σεβασμός προς τη φύση και την τοπική κοινωνία δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μια κερδοφόρα οικογενειακή επιχείρηση και μία ευτυχισμένη οικογένεια.
Γαστρονομικός τουρισμός και τοπικά δίκτυα γαστρονομίας, Γιώργος Πίττας / Μέλος του ΔΣ του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, επικεφαλής Ελληνικού Πρωινού
Θα μπορούσε η γαστρονομία -όχι μόνο σαν γαστριμαργική απόλαυση, αλλά ως μία ολιστική εμπειρία όπου συμπεριλαμβάνονται τα τοπικά διατροφικά προϊόντα και οι καλλιέργιες, η επίσκεψη τόπων και τοπίων, η προσέγγιση των γαστρονομικών ηθών, εθίμων, δρωμένων και τελετουργιών, η γνωριμία με τα εδέσματα και τα πρόσωπα που συντηρούν την παράδοση ή συμβάλλουν στην δημιουργία της νέας ελληνικής κουζίνας, -να αποτελέσει έναν πυλώνα μιάς αειφόρου οικονομικής ανάπτυξης στην βάση του σχήματος Τόπος-Περιβάλλον-Αγροτική Οικονομία-Διατροφικά προϊόντα-Γαστρονομία-Πολιτισμός-Τουρισμός;
Kι η ανάπτυξη αυτή δεν θα αποτελέσει εκτός των προφανών οικονομικών ωφελειών και μιά αφορμή για τον υπαρξιακό και πολιτισμικό μας αναπροσδιορισμό, και για την επαναξέταση του υπάρχοντος συστήματος αξιών;
Ποιός θα μπορούσε να είναι ο ρόλος των τοπικών δικτύων γαστρονομίας στην διαμόρφωση της γαστρονομικής ταυτότητας κάθε τόπου και γενικότερα στην ανάδειξη της ιδιαίτερης πολιτισμικής φυσιογνωμίας του;
«Οικιστική Ανάπτυξη Πάρου, Χθες-Σήμερα-Αύριο», Γιάννης Χ. Κουζούμης Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π.
A. ΧΘΕΣ
- Δεκαετίες ’80, ’90, ’00: τρόπος ανάπτυξης τουρισμού, είδος οικιστικής ανάπτυξης, μορφές τουριστικών καταλυμάτων, κατοικιών και οικισμών.
- Ανάπτυξη ΧΩΡΙΣ σχεδιασμό,
- Υπερδόμηση – Αλλαγή Χρήσεων Γης - Συγκρούσεις χρήσεων γης
- Υπεραξία Γης
- Απαξίωση και Εγκατάλειψη Πρωτογενούς Παραγωγικού Τομέα
B. ΣΗΜΕΡΑ
- Δήμος Πάρου – Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο
- Ανανεώσημες Πηγές Ενέργειας
- Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα
- Οικονομική Ύφεση, Οικονομική και Κοινωνική Κρίση
- Κάμψη οικοδομικής δραστηριότητας
- Σχετικά μικρή μείωση της τουριστικής δραστηριότητας
- Μικρή στροφή προς τον Πρωτογεννή Παραγωγικό Τομέα
Γ. ΑΥΡΙΟ
- Αναμενόμενο μέγεθος και ένταση οικοδομικής δραστηριότητας
- Οικιστική Ανάπτυξη στους οικισμούς.
- Τουρισμός, ξεκαθάρισμα του τοπίου.
- Στροφή-επιστροφή στον πρωτογενή τομέα.
- Στόχοι:
- Απαιτούνται:
o Οικιστική Ανάπτυξη εντός Οργανωμένων Υποδοχέων.
o Προστασία Περιβάλλοντος. Ανάδειξή του ως συγκριτικό πλεονέκτημα.
o Προσέλκυση Τουριστών Υψηλότερου Οικονομικού και Πολιτισμικού Επιπέδου.
o Σύνδεση Τουριστικού Προϊόντος με την ντόπια Αγροτική Παραγωγή
o Επιμήκηνση της τουριστικής περιόδου
o Δημιουργία ισχυρού Τοπικού Ονόματος της Πάρου (Brand Name) και προβολή του παγκοσμίως.
o Σημειακή τροποποίηση του Γ.Π.Σ.
o Υλοποίηση του Γ.Π.Σ., Πολεοδομικές Μελέτες
o Αισθητική και Ποιοτική Αναβάθμιση Τουριστικών Καταλυμάτων
o Αισθητική και Λειτουργική Αναβάθμηση Κοινοχρήστων Χώρων
o Προστασία και Ανάδειξη Μνημείων, Οικισμών και Οικοτόπων
o Δημιουργία Υποδομών Πρόσβασης, Πολιτισμού, Συνεδρίων,
o Ανάδειξη και Προβολή Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος
o Δημιουργία Οργάνου Συστηματικής Προβολής της Πάρου
Θα μπορούσε η γαστρονομία -όχι μόνο σαν γαστριμαργική απόλαυση, αλλά ως μία ολιστική εμπειρία όπου συμπεριλαμβάνονται τα τοπικά διατροφικά προϊόντα και οι καλλιέργιες, η επίσκεψη τόπων και τοπίων, η προσέγγιση των γαστρονομικών ηθών, εθίμων, δρωμένων και τελετουργιών, η γνωριμία με τα εδέσματα και τα πρόσωπα που συντηρούν την παράδοση ή συμβάλλουν στην δημιουργία της νέας ελληνικής κουζίνας, -να αποτελέσει έναν πυλώνα μιάς αειφόρου οικονομικής ανάπτυξης στην βάση του σχήματος Τόπος-Περιβάλλον-Αγροτική Οικονομία-Διατροφικά προϊόντα-Γαστρονομία-Πολιτισμός-Τουρισμός;
Kι η ανάπτυξη αυτή δεν θα αποτελέσει εκτός των προφανών οικονομικών ωφελειών και μιά αφορμή για τον υπαρξιακό και πολιτισμικό μας αναπροσδιορισμό, και για την επαναξέταση του υπάρχοντος συστήματος αξιών;
Ποιός θα μπορούσε να είναι ο ρόλος των τοπικών δικτύων γαστρονομίας στην διαμόρφωση της γαστρονομικής ταυτότητας κάθε τόπου και γενικότερα στην ανάδειξη της ιδιαίτερης πολιτισμικής φυσιογνωμίας του;
«Οικιστική Ανάπτυξη Πάρου, Χθες-Σήμερα-Αύριο», Γιάννης Χ. Κουζούμης Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π.
A. ΧΘΕΣ
- Δεκαετίες ’80, ’90, ’00: τρόπος ανάπτυξης τουρισμού, είδος οικιστικής ανάπτυξης, μορφές τουριστικών καταλυμάτων, κατοικιών και οικισμών.
- Ανάπτυξη ΧΩΡΙΣ σχεδιασμό,
- Υπερδόμηση – Αλλαγή Χρήσεων Γης - Συγκρούσεις χρήσεων γης
- Υπεραξία Γης
- Απαξίωση και Εγκατάλειψη Πρωτογενούς Παραγωγικού Τομέα
B. ΣΗΜΕΡΑ
- Δήμος Πάρου – Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο
- Ανανεώσημες Πηγές Ενέργειας
- Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα
- Οικονομική Ύφεση, Οικονομική και Κοινωνική Κρίση
- Κάμψη οικοδομικής δραστηριότητας
- Σχετικά μικρή μείωση της τουριστικής δραστηριότητας
- Μικρή στροφή προς τον Πρωτογεννή Παραγωγικό Τομέα
Γ. ΑΥΡΙΟ
- Αναμενόμενο μέγεθος και ένταση οικοδομικής δραστηριότητας
- Οικιστική Ανάπτυξη στους οικισμούς.
- Τουρισμός, ξεκαθάρισμα του τοπίου.
- Στροφή-επιστροφή στον πρωτογενή τομέα.
- Στόχοι:
- Απαιτούνται:
o Οικιστική Ανάπτυξη εντός Οργανωμένων Υποδοχέων.
o Προστασία Περιβάλλοντος. Ανάδειξή του ως συγκριτικό πλεονέκτημα.
o Προσέλκυση Τουριστών Υψηλότερου Οικονομικού και Πολιτισμικού Επιπέδου.
o Σύνδεση Τουριστικού Προϊόντος με την ντόπια Αγροτική Παραγωγή
o Επιμήκηνση της τουριστικής περιόδου
o Δημιουργία ισχυρού Τοπικού Ονόματος της Πάρου (Brand Name) και προβολή του παγκοσμίως.
o Σημειακή τροποποίηση του Γ.Π.Σ.
o Υλοποίηση του Γ.Π.Σ., Πολεοδομικές Μελέτες
o Αισθητική και Ποιοτική Αναβάθμιση Τουριστικών Καταλυμάτων
o Αισθητική και Λειτουργική Αναβάθμηση Κοινοχρήστων Χώρων
o Προστασία και Ανάδειξη Μνημείων, Οικισμών και Οικοτόπων
o Δημιουργία Υποδομών Πρόσβασης, Πολιτισμού, Συνεδρίων,
o Ανάδειξη και Προβολή Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος
o Δημιουργία Οργάνου Συστηματικής Προβολής της Πάρου
ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ
Το ‘Πάρκο Πάρου’ αποτελεί ένα πρότυπο εγχείρημα στον τομέα του αειφόρου τουρισμού με στόχευση την προστασία και ήπια αξιοποίηση με σύγχρονες αντιλήψεις του πολιτισμού χιλιετιών και της ιδιαίτερης φύσης των νησιών μας. Η πανέμορφη χερσόνησος του Άϊ-Γιάννη Δέτη, 800 στρεμμάτων και ιδιοκτησίας του Δήμου Πάρου, αποτελεί προνομιακό τόπο εφαρμογής του νέου αυτού αναπτυξιακού μοντέλου στον τουρισμό .
Στα πέντε χρόνια του Πάρκου, υλοποιήθηκαν σημαντικές υποδομές και δράσεις: το Θέατρο Αρχίλοχος και το Φεστιβάλ, το Σινέ Έναστρον και η προβολή ταινιών, ο εκθεσιακός χώρος στα κελιά του Άι-Γιάννη και η Έκθεση για τα Ορλωφικά, το δίκτυο μονοπατιών, ο φωτισμός με φωτοβολταϊκά, δράσεις φύτευσης και οικολογίας.
Το Πάρκο είναι μια υγιής επιχείρηση, που δεν επιδοτείται από το Δήμο ή τα κρατικά ταμεία και επενδύει τα έσοδα από την οργανωμένη παραλία/αναψυκτήριο, σε εκδηλώσεις πολιτισμού, αθλητικές διοργανώσεις και δράσεις οικολογίας.
Τα έργα υλοποιήθηκαν με ποιότητα, αισθητική και χαμηλό κόστος σε σύντομο χρόνο με άρτιες μελέτες, προσφορά επιστημόνων. Χρηματοδοτήθηκαν από χορηγίες Ιδρυμάτων όπως των Σ. Νιάρχου, Α.Γ.Λεβέντη, Μποδοσάκη και επιχειρήσεων όπως η BlueStar αλλά και ιδιωτών που τιμούν με την εμπιστοσύνη τους το Πάρκο. Οι δράσεις υποστηρίζονται από μεγάλο δίκτυο εθελοντών και φίλων του Πάρκου.
Οι πολυπληθείς επισκέπτες του Πάρκου απολαμβάνουν την αναψυχή της παραλίας με ήπια άθληση, μαζί με τη μαγεία της μουσικής και της περιήγησης σε ένα πανέμορφο φυσικό περιβάλλον.
Ελισάβετ Παπαζώη
Πρόεδρος Πάρκου Πάρου
Στα πέντε χρόνια του Πάρκου, υλοποιήθηκαν σημαντικές υποδομές και δράσεις: το Θέατρο Αρχίλοχος και το Φεστιβάλ, το Σινέ Έναστρον και η προβολή ταινιών, ο εκθεσιακός χώρος στα κελιά του Άι-Γιάννη και η Έκθεση για τα Ορλωφικά, το δίκτυο μονοπατιών, ο φωτισμός με φωτοβολταϊκά, δράσεις φύτευσης και οικολογίας.
Το Πάρκο είναι μια υγιής επιχείρηση, που δεν επιδοτείται από το Δήμο ή τα κρατικά ταμεία και επενδύει τα έσοδα από την οργανωμένη παραλία/αναψυκτήριο, σε εκδηλώσεις πολιτισμού, αθλητικές διοργανώσεις και δράσεις οικολογίας.
Τα έργα υλοποιήθηκαν με ποιότητα, αισθητική και χαμηλό κόστος σε σύντομο χρόνο με άρτιες μελέτες, προσφορά επιστημόνων. Χρηματοδοτήθηκαν από χορηγίες Ιδρυμάτων όπως των Σ. Νιάρχου, Α.Γ.Λεβέντη, Μποδοσάκη και επιχειρήσεων όπως η BlueStar αλλά και ιδιωτών που τιμούν με την εμπιστοσύνη τους το Πάρκο. Οι δράσεις υποστηρίζονται από μεγάλο δίκτυο εθελοντών και φίλων του Πάρκου.
Οι πολυπληθείς επισκέπτες του Πάρκου απολαμβάνουν την αναψυχή της παραλίας με ήπια άθληση, μαζί με τη μαγεία της μουσικής και της περιήγησης σε ένα πανέμορφο φυσικό περιβάλλον.
Ελισάβετ Παπαζώη
Πρόεδρος Πάρκου Πάρου
ΜΕΡΟΣ Γ’: ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟ
– ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ/ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΦΗ
Οι «Διαδρομές στη Μάρπησσα» είναι ένα τριήμερο, βιωματικό, πολιτιστικό φεστιβάλ με κεντρική ιδέα τη δημιουργία θεματικών διαδρομών και σταθμών μέσα στον παραδοσιακό οικισμό της Μάρπησσας. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα αρχιτεκτονικής, λαογραφίας, μουσικής, εικαστικών και περιβάλλοντος και αναδεικνύεται με σεβασμό η ιδιαίτερη φυσιογνωμία και οι παραδόσεις του τόπου. Κύριος στόχος είναι η βιωματική προσέγγιση των δραστηριοτήτων, ώστε ο καθένας να έχει ενεργό ρόλο στα δρώμενα.
Στο σημείο αυτό καλούμαστε να απαντήσουμε στα παρακάτω ερωτήματα – προβληματισμούς.
1) Ποιο πρέπει ή μπορεί να είναι το αειφόρο μοντέλο ανάπτυξης του τουρισμού της Πάρου;
Αρχικά, σε σχέση με τον όρο αειφόρο μοντέλο ανάπτυξης του τουρισμού, υπάρχει ένας προβληματισμός κατά πόσο μπορεί να υφίσταται. Δηλαδή αναπόφευκτα ο τουρισμός φέρει μια επιβάρυνση στον τόπο και το ευρύτερο περιβάλλον, μιλώντας με περιβαλλοντικούς όρους και όχι τόσο οικονομικούς. Οπότε ίσως είναι καλύτερο να θέσουμε ένα πλαίσιο ευρύτερο αειφόρου ανάπτυξης του νησιού, που φυσικά θα περιλαμβάνει και μια κατεύθυνση ήπιας μορφής τουρισμού.
Ξεπερνώντας το τυπικό τουριστικό στερεότυπο προβολής της Πάρου (και όχι μόνο, που επικράτησε για 10ετίες) κυρίως ως νησί του ήλιου, της θάλασσας και της νυχτερινής ζωής, εμείς από την πλευρά μας προβάλλουμε τη συνύπαρξη της παράδοσης με το σύγχρονο τρόπο ζωής, δημιουργώντας ένα διαφορετικό και πιο ειλικρινές πρότυπο ανάπτυξης για το νησί.
Συγκεκριμένα, αντιμετωπίζουμε το φεστιβάλ ως ένα πολιτιστικό αγαθό που απευθύνεται πρωτίστως στους κατοίκους του νησιού και στη συνέχεια στους επισκέπτες του τόπου. Δεν επιδιώκουμε μια στημένη αυθεντικότητα με στόχο την προσέλκυση τουρισμού. Πιστεύουμε ότι η ανάπτυξη πολιτιστικών πρωτοβουλιών αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής των κατοίκων και παράλληλα συμβάλει στην αναμόρφωση και ενδυνάμωση της εικόνας της Πάρου ως προορισμό ιδιαίτερου πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
Γενικότερα, για εμάς το αειφόρο μοντέλο ανάπτυξης του τουρισμού, μιλώντας ρεαλιστικά, έχει να κάνει περισσότερο με την καλλιέργεια μια κουλτούρας ‘’υπεύθυνου’’ τουρισμού, τόσο από την πλευρά των επισκεπτών, όσο και από την πλευρά του τόπου υποδοχής και φιλοξενίας. Το ανθρώπινο στοιχείο θα πρέπει να κυριαρχεί σε αυτό το μοντέλο και με την κατάλληλη στρατηγική και σεβασμό να προβληθεί ο τοπικός χαρακτήρας και η αυθεντική φυσιογνωμία του νησιού με όλα του τα χαρακτηριστικά. Τα χαρακτηριστικά (συνήθειες, τοπική γαστρονομία, ιστορία, τέχνη) που διαμορφώνουν τη μοναδικότητα του τόπου και αποτελούν το συγκριτικό πλεονέκτημα του νησιού.
Εμείς από την πλευρά μας, ως ‘’Διαδρομές στη Μάρπησσα’’, δρούμε προς αυτήν την κατεύθυνση, προσπαθώντας να αναδείξουμε με σεβασμό την ιδιαίτερη φυσιογνωμία τόπου μέσα από βιωματική προσέγγιση και δημιουργώντας μοναδικές εμπειρίες για τους επισκέπτες του φεστιβάλ, κατοίκους και τουρίστες.
Συγκεκριμένα, τα πέντε αυτά χρόνια της δράσης μας:
Ασχολούμαστε με θέματα αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και προστασίας του νησιωτικού περιβάλλοντος και μέσα από εργαστήρια και παιχνίδια, προωθούμε τη γνώση με έναν ευχάριστο βιωματικό τρόπο. Έχουμε πραγματοποιήσει θεματικές δράσεις στη διάρκεια του φεστιβάλ και έχουμε επισκεφθεί τα σχολεία της περιοχής για αντίστοιχα εκπαιδευτικά εργαστήρια.
Έχουμε πλέον έναν αυξανόμενο αριθμό σταθερών επισκεπτών που επιστρέφει. Καθώς και επισκέπτες που έρχονται με αφορμή το φεστιβάλ ενώ η Πάρος δεν ήταν πριν στις επιλογές τους.
Παρατηρούμε επίσης το ενδιαφέρον ξένων τουριστών για τέτοιου είδους δραστηριότητες και προσπαθούμε να το ενισχύουμε.
Έχουμε διαπιστώσει ότι μια καλή εμπειρία αποτελεί την καλύτερη προβολή (Mouth to mouth), εμπνέει και προσελκύει και άλλους επισκέπτες.
2) Τι αποφάσεις και στρατηγικές δράσεις απαιτούνται;
Η αλλαγή ξεκινάει από εμάς!
Θα πρέπει όλοι μας, ο καθένας από τη δική του σκοπιά, να συνειδητοποιήσουμε το αντίκτυπο της δράσης μας, να θέσουμε ψηλά τον πήχη των υπηρεσιών, πέρα και πάνω από το άμεσο οικονομικό κέρδος, αν μιλάμε για επιχειρήσεις.
Δεύτερον, να κατανοήσουμε και το γενικότερο αντίκτυπο του τουρισμού στο νησί, με μετρήσιμα αποτελέσματα που έχουν να κάνουν με τη φέρουσα ικανότητα, τους πόρους κλπ.
Βασικό είναι, να χτίσουμε ένα διάλογο και μια συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για τον καθορισμό μιας κοινής στρατηγικής. Να καθορίσουμε από κοινού ποιο μοντέλο θέλουμε να ακολουθήσουμε και με ποιον τρόπο μπορούν να δεσμευτούν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη σε αυτό. Αν πχ μιλάμε για αειφορία, στον τομέα της φιλοξενίας πώς μπορούμε να μειώσουμε το οικολογικό μας αποτύπωμα (νερό – απόβλητα – ενέργεια); Πώς μπορούμε να κατευθύνουμε το τουριστικό ‘’προϊόν’’; Ας μην ξεχνάμε ότι από εμάς εξαρτάται το τι τουρισμό προσελκύουμε αναλόγως του τι προσφέρουμε και της εικόνας που προβάλουμε (δράση – αντίδραση).
Και όταν μιλάμε πλέον για ‘προϊόν’ τι εννοούμε τελικά; Μιλώντας για τουρισμό αλλά και για υπηρεσίες γενικότερα, δεν μιλάμε για τίποτε άλλο παρά για εμπειρίες! Όλοι μαζί συνθέτουμε ένα ‘’οικοσύστημα’’ για τον επισκέπτη και για το λόγο αυτό μια κοινή γλώσσα και μια κοινή κατεύθυνση είναι απαραίτητη προϋπόθεση!
Θα πρέπει να μπει μπροστά το ανθρώπινο στοιχείο (όχι μόνο τα οικονομικά μεγέθη) και να θυμόμαστε ότι κάτι που είναι θετικό για τον τόπο και τους κατοίκους του, θα είναι οπωσδήποτε θετικό και για ένα ποιοτικό τουριστικό μοντέλο. Δεν θα πρέπει δηλαδή να διαχωρίζουμε τον τουρισμό και τους επισκέπτες από ότι ζητάμε και για τους ίδιους τους κατοίκους. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να στοχεύσουμε στη θετική εμπειρία όχι μόνο των επισκεπτών αλλά και των ντόπιων κατοίκων, σήμερα αλλά και σε βάθος χρόνου.
Kαι φυσικά για να επιτευχθεί αυτό χρειάζονται στρατηγικές αποφάσεις σε θέματα υποδομών / ελέγχων κλπ. : Πρόσβαση, υποδομή και διατήρηση αρχαιολογικών χώρων, μοναστηριών και γενικότερα ότι έχει να κάνει με τη φυσιογνωμία του νησιού, την πολιτιστική κληρονομιά και το φυσικό του περιβάλλον. Προώθηση της τέχνης και ειδικότερα της γλυπτική παράδοσης. (υψηλού επιπέδου τουρισμό με σεβασμό στον τόπο - επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου)
3) Ποια τα επόμενα βήματα;
Αρχικά, θετικό θα ήταν να δημιουργηθεί ο φορέας που σταθερά, με τη συμμετοχή από τη μία των τοπικών εμπλεκόμενων φορέων και από την άλλη των αντίστοιχων επιστημόνων και επαγγελματιών, θα χαράξει την ενιαία στρατηγική και θα βάλει όλα τα παραπάνω σε εφαρμογή. Με στόχο την ανάλυση της ταυτότητας του τόπου, την αποτύπωση και αξιολόγηση της σημερινής κατάστασης, το σχεδιασμό του πλαισίου ανάπτυξης του νησιού μακροπρόθεσμα και στη συνέχεια, εφόσον μιλάμε για τουρισμό, θα διαμορφώσει την ανάλογη στρατηγική προβολής του τόπου – place marketing.
Αυτό που θεωρούμε επίσης σημαντικό είναι η εκπαίδευση και ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων μερών (φορέων, δράσεων και επιχειρήσεων) αλλά και ευρύτερα της τοπικής κοινωνίας, με στόχο την ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση επί του θέματος.
Η εκπαίδευση αυτή χρειάζεται να ξεκινάει από τα σχολεία, και να αφορά όχι μόνο σε θέματα τουρισμού και επιχειρηματικότητας αλλά και σε θέματα περιβάλλοντος, σεβασμού και διατήρησης της πλούσιας κληρονομιάς του νησιού. Όχι μόνο για χάρη του τουρισμού, αλλά για εμάς τους ίδιους και τις επόμενες γενιές, αυτό άλλωστε πραγματεύεται η έννοια της αειφορίας.
– ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ/ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΦΗ
Οι «Διαδρομές στη Μάρπησσα» είναι ένα τριήμερο, βιωματικό, πολιτιστικό φεστιβάλ με κεντρική ιδέα τη δημιουργία θεματικών διαδρομών και σταθμών μέσα στον παραδοσιακό οικισμό της Μάρπησσας. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα αρχιτεκτονικής, λαογραφίας, μουσικής, εικαστικών και περιβάλλοντος και αναδεικνύεται με σεβασμό η ιδιαίτερη φυσιογνωμία και οι παραδόσεις του τόπου. Κύριος στόχος είναι η βιωματική προσέγγιση των δραστηριοτήτων, ώστε ο καθένας να έχει ενεργό ρόλο στα δρώμενα.
Στο σημείο αυτό καλούμαστε να απαντήσουμε στα παρακάτω ερωτήματα – προβληματισμούς.
1) Ποιο πρέπει ή μπορεί να είναι το αειφόρο μοντέλο ανάπτυξης του τουρισμού της Πάρου;
Αρχικά, σε σχέση με τον όρο αειφόρο μοντέλο ανάπτυξης του τουρισμού, υπάρχει ένας προβληματισμός κατά πόσο μπορεί να υφίσταται. Δηλαδή αναπόφευκτα ο τουρισμός φέρει μια επιβάρυνση στον τόπο και το ευρύτερο περιβάλλον, μιλώντας με περιβαλλοντικούς όρους και όχι τόσο οικονομικούς. Οπότε ίσως είναι καλύτερο να θέσουμε ένα πλαίσιο ευρύτερο αειφόρου ανάπτυξης του νησιού, που φυσικά θα περιλαμβάνει και μια κατεύθυνση ήπιας μορφής τουρισμού.
Ξεπερνώντας το τυπικό τουριστικό στερεότυπο προβολής της Πάρου (και όχι μόνο, που επικράτησε για 10ετίες) κυρίως ως νησί του ήλιου, της θάλασσας και της νυχτερινής ζωής, εμείς από την πλευρά μας προβάλλουμε τη συνύπαρξη της παράδοσης με το σύγχρονο τρόπο ζωής, δημιουργώντας ένα διαφορετικό και πιο ειλικρινές πρότυπο ανάπτυξης για το νησί.
Συγκεκριμένα, αντιμετωπίζουμε το φεστιβάλ ως ένα πολιτιστικό αγαθό που απευθύνεται πρωτίστως στους κατοίκους του νησιού και στη συνέχεια στους επισκέπτες του τόπου. Δεν επιδιώκουμε μια στημένη αυθεντικότητα με στόχο την προσέλκυση τουρισμού. Πιστεύουμε ότι η ανάπτυξη πολιτιστικών πρωτοβουλιών αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής των κατοίκων και παράλληλα συμβάλει στην αναμόρφωση και ενδυνάμωση της εικόνας της Πάρου ως προορισμό ιδιαίτερου πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
Γενικότερα, για εμάς το αειφόρο μοντέλο ανάπτυξης του τουρισμού, μιλώντας ρεαλιστικά, έχει να κάνει περισσότερο με την καλλιέργεια μια κουλτούρας ‘’υπεύθυνου’’ τουρισμού, τόσο από την πλευρά των επισκεπτών, όσο και από την πλευρά του τόπου υποδοχής και φιλοξενίας. Το ανθρώπινο στοιχείο θα πρέπει να κυριαρχεί σε αυτό το μοντέλο και με την κατάλληλη στρατηγική και σεβασμό να προβληθεί ο τοπικός χαρακτήρας και η αυθεντική φυσιογνωμία του νησιού με όλα του τα χαρακτηριστικά. Τα χαρακτηριστικά (συνήθειες, τοπική γαστρονομία, ιστορία, τέχνη) που διαμορφώνουν τη μοναδικότητα του τόπου και αποτελούν το συγκριτικό πλεονέκτημα του νησιού.
Εμείς από την πλευρά μας, ως ‘’Διαδρομές στη Μάρπησσα’’, δρούμε προς αυτήν την κατεύθυνση, προσπαθώντας να αναδείξουμε με σεβασμό την ιδιαίτερη φυσιογνωμία τόπου μέσα από βιωματική προσέγγιση και δημιουργώντας μοναδικές εμπειρίες για τους επισκέπτες του φεστιβάλ, κατοίκους και τουρίστες.
Συγκεκριμένα, τα πέντε αυτά χρόνια της δράσης μας:
Ασχολούμαστε με θέματα αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και προστασίας του νησιωτικού περιβάλλοντος και μέσα από εργαστήρια και παιχνίδια, προωθούμε τη γνώση με έναν ευχάριστο βιωματικό τρόπο. Έχουμε πραγματοποιήσει θεματικές δράσεις στη διάρκεια του φεστιβάλ και έχουμε επισκεφθεί τα σχολεία της περιοχής για αντίστοιχα εκπαιδευτικά εργαστήρια.
Έχουμε πλέον έναν αυξανόμενο αριθμό σταθερών επισκεπτών που επιστρέφει. Καθώς και επισκέπτες που έρχονται με αφορμή το φεστιβάλ ενώ η Πάρος δεν ήταν πριν στις επιλογές τους.
Παρατηρούμε επίσης το ενδιαφέρον ξένων τουριστών για τέτοιου είδους δραστηριότητες και προσπαθούμε να το ενισχύουμε.
Έχουμε διαπιστώσει ότι μια καλή εμπειρία αποτελεί την καλύτερη προβολή (Mouth to mouth), εμπνέει και προσελκύει και άλλους επισκέπτες.
2) Τι αποφάσεις και στρατηγικές δράσεις απαιτούνται;
Η αλλαγή ξεκινάει από εμάς!
Θα πρέπει όλοι μας, ο καθένας από τη δική του σκοπιά, να συνειδητοποιήσουμε το αντίκτυπο της δράσης μας, να θέσουμε ψηλά τον πήχη των υπηρεσιών, πέρα και πάνω από το άμεσο οικονομικό κέρδος, αν μιλάμε για επιχειρήσεις.
Δεύτερον, να κατανοήσουμε και το γενικότερο αντίκτυπο του τουρισμού στο νησί, με μετρήσιμα αποτελέσματα που έχουν να κάνουν με τη φέρουσα ικανότητα, τους πόρους κλπ.
Βασικό είναι, να χτίσουμε ένα διάλογο και μια συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για τον καθορισμό μιας κοινής στρατηγικής. Να καθορίσουμε από κοινού ποιο μοντέλο θέλουμε να ακολουθήσουμε και με ποιον τρόπο μπορούν να δεσμευτούν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη σε αυτό. Αν πχ μιλάμε για αειφορία, στον τομέα της φιλοξενίας πώς μπορούμε να μειώσουμε το οικολογικό μας αποτύπωμα (νερό – απόβλητα – ενέργεια); Πώς μπορούμε να κατευθύνουμε το τουριστικό ‘’προϊόν’’; Ας μην ξεχνάμε ότι από εμάς εξαρτάται το τι τουρισμό προσελκύουμε αναλόγως του τι προσφέρουμε και της εικόνας που προβάλουμε (δράση – αντίδραση).
Και όταν μιλάμε πλέον για ‘προϊόν’ τι εννοούμε τελικά; Μιλώντας για τουρισμό αλλά και για υπηρεσίες γενικότερα, δεν μιλάμε για τίποτε άλλο παρά για εμπειρίες! Όλοι μαζί συνθέτουμε ένα ‘’οικοσύστημα’’ για τον επισκέπτη και για το λόγο αυτό μια κοινή γλώσσα και μια κοινή κατεύθυνση είναι απαραίτητη προϋπόθεση!
Θα πρέπει να μπει μπροστά το ανθρώπινο στοιχείο (όχι μόνο τα οικονομικά μεγέθη) και να θυμόμαστε ότι κάτι που είναι θετικό για τον τόπο και τους κατοίκους του, θα είναι οπωσδήποτε θετικό και για ένα ποιοτικό τουριστικό μοντέλο. Δεν θα πρέπει δηλαδή να διαχωρίζουμε τον τουρισμό και τους επισκέπτες από ότι ζητάμε και για τους ίδιους τους κατοίκους. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να στοχεύσουμε στη θετική εμπειρία όχι μόνο των επισκεπτών αλλά και των ντόπιων κατοίκων, σήμερα αλλά και σε βάθος χρόνου.
Kαι φυσικά για να επιτευχθεί αυτό χρειάζονται στρατηγικές αποφάσεις σε θέματα υποδομών / ελέγχων κλπ. : Πρόσβαση, υποδομή και διατήρηση αρχαιολογικών χώρων, μοναστηριών και γενικότερα ότι έχει να κάνει με τη φυσιογνωμία του νησιού, την πολιτιστική κληρονομιά και το φυσικό του περιβάλλον. Προώθηση της τέχνης και ειδικότερα της γλυπτική παράδοσης. (υψηλού επιπέδου τουρισμό με σεβασμό στον τόπο - επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου)
3) Ποια τα επόμενα βήματα;
Αρχικά, θετικό θα ήταν να δημιουργηθεί ο φορέας που σταθερά, με τη συμμετοχή από τη μία των τοπικών εμπλεκόμενων φορέων και από την άλλη των αντίστοιχων επιστημόνων και επαγγελματιών, θα χαράξει την ενιαία στρατηγική και θα βάλει όλα τα παραπάνω σε εφαρμογή. Με στόχο την ανάλυση της ταυτότητας του τόπου, την αποτύπωση και αξιολόγηση της σημερινής κατάστασης, το σχεδιασμό του πλαισίου ανάπτυξης του νησιού μακροπρόθεσμα και στη συνέχεια, εφόσον μιλάμε για τουρισμό, θα διαμορφώσει την ανάλογη στρατηγική προβολής του τόπου – place marketing.
Αυτό που θεωρούμε επίσης σημαντικό είναι η εκπαίδευση και ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων μερών (φορέων, δράσεων και επιχειρήσεων) αλλά και ευρύτερα της τοπικής κοινωνίας, με στόχο την ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση επί του θέματος.
Η εκπαίδευση αυτή χρειάζεται να ξεκινάει από τα σχολεία, και να αφορά όχι μόνο σε θέματα τουρισμού και επιχειρηματικότητας αλλά και σε θέματα περιβάλλοντος, σεβασμού και διατήρησης της πλούσιας κληρονομιάς του νησιού. Όχι μόνο για χάρη του τουρισμού, αλλά για εμάς τους ίδιους και τις επόμενες γενιές, αυτό άλλωστε πραγματεύεται η έννοια της αειφορίας.
